KİLO KONTROLÜ
Yüksek kalorili gıda ve abur cubur tüketimi, yeteri kadar enerji harcamama gibi sebeplerin insanlarda aşırı kilo alma ve obeziteyi hızla artırdığı bilinen bir gerçektir. Son 10-15 yılda evcil hayvanlarımızda da (özellikle bazı köpek cinslerinde) aynı duruma tanık olmaktayız.
BESLENME ALIŞKANLIKLARI
Hayvanlar binlerce yıl boyunca insanlarla bir arada yaşayarak evrim geçirmiş olmalarına rağmen atalarına ait beslenme davranışlarının birçoğunu bugün hala devam ettirebilmektedir.
Vahşi doğada kediler genellikle gece gündüz avlandıklarından öğünlerini taze taze ve tek seferde tüketirler. Evcil kediler ise taze servis edilen öğünleri az ve sık sık yemeyi tercih ederler. Aynı zamanda kediler besinleri enerji gereksinimlerini karşılayacak şekilde alırlar ve bu sayede tüketilen mama dengeli ve yüksek kalitede olduğu müddetçe aşırı kilo almazlar.
Köpekler ise vahşi doğada genellikle kedilerin geride bıraktığı artıklarla ya da doğal sebeplerden ölen hayvanlarla beslenmişlerdir. Bu nedenle rekabetin yoğun olduğu doğada en kısa sürede mümkün olduğunca çok yemek tüketmeleri gerekmiştir. Modern dünyada köpeklerin de yine bu özelliklerin bazılarına sahip olduğunu görürüz. Örneğin; yiyeceklerin tadına bakmak yerine doğrudan tüketmeye odaklanırlar, yan yana beslendiklerinde yeme hızları ve miktarları artar.
Beslenme alışkanlığı, vücut ağırlığının korunmasında önemli bir rol oynar. Çünkü bu alışkanlıkları bilerek hayvanlarımızı ne zaman, nerede ve nasıl besleyeceğimizi doğal gereksinimlerine göre daha iyi ayarlayabiliriz.
ENERJİ DENGESİ
Tüm hayvanlar büyümek ve egzersiz yapmak için enerjiye ihtiyaç duyarken, buna karşılık enerjinin üçte ikisi metabolizma ve ısı üretimi için harcanır. Yapılan egzersiz arttıkça enerji ihtiyacı da aynı oranda artar. Oldukça aktif bir köpek hareketsiz bir köpeğin iki katı kadar fazla kaloriye ihtiyaç duyar. Buna ek olarak, bazı ırkların dinlenme metabolik hızları diğerlerine kıyasla daha yüksek olduğundan enerji gereksinimleri de doğal olarak daha fazladır. Örneğin, Danua cinsi bir köpek için Newfoundland cinsinden iki kat daha fazla kalori gereklidir. Bütün kaliteli mamaların ambalajlarında ayrıntılı beslenme talimatları bulunmaktadır. Bu talimatları inceleyerek mamaların içerdikleri enerji miktarını ve evcil hayvanlarımızın ağırlıklarına göre ne kadar enerjiye ihtiyaç duyduklarını öğrenebiliriz.
TOKLUK
Aşırı kilo alma genellikle üç ana faktörden kaynaklanır
- Yeteri kadar enerji harcamama – az egzersiz yaptırma
- Kilo almaya yatkınlık – bazı ırklar ve fiziksel koşullarda riskin artması
- Aşırı kalori alımı – uygun olmayan besin tüketimi
Birçok durumda ilk iki faktör kolaylıkla kontrol edilemez. Örneğin, bir apartmanın 14. katında oturan bir Labrador sahibi, köpeğinin vücut sağlığını korumak için 3.maddeye odaklanmalıdır.
Köpekler kendilerine sunulan mamayı miktarı ne kadar artarsa artsın tamamını tüketme eğilimindedir. Bu durum içgüdüsel olarak bir sonraki öğünün ne zaman ve nereden geleceğine dair endişe duymasıyla ilişkilidir. Bu yüzden kalori azaltıcı etkisi olan lifin beslenmelerine eklenmesi önerilir.
Açlık hissini azaltmak, sindirilebilirliği düşük yağ ve karbonhidratlarla yönetilebilir.
L-KARNİTİN
Aşırı enerji vücutta yağ olarak depolanır ve enerji gerektiği zaman yağ, vücudun hücreleri içinde “yağ yakan” mitokondriye aktarılır. L-karnitin, bu yağların mitokondrial duvar boyunca taşınmasını kolaylaştıran ve metabolik yan ürünlerin uzaklaştırılmasına yardımcı olan önemli bir besin maddesidir. Vücutta karnitin seviyesi arttığında yağ metabolizmasının hızı ve etkinliği de artar ve kilo verilmesine katkı sağlanır.
KALSİYUM & D VİTAMİNİ
Kemik yapımında önemli olmalarının yanı sıra Kalsiyum ve D vitamini vücuttaki yağın düzenlenmesinde de etkilidir. D vitamini, kas üretimini ve yağ hücrelerinin oluşmasını ve korunmasını sağlar. Beslenmede D vitamini eksikliği, yağsız vücut dokularında azalmaya ve düzensiz yağ birikimine yol açar. Kalsiyumun yağ atımını artırma gibi vücutta çok sayıda önemli rolü vardır. Kalsiyumun bağırsaklardan dışkıya geçen bileşikler üretmek için doymuş yağlara bağlandığı düşünülmektedir. Ayrıca kalsiyum birçok metabolik süreç için de gereklidir.
BİTKİ ÖZLERİ
Evcil hayvanların beslemesinde birçok bitkiden yararlanılır, ancak bazılarının kilo kontrolünde özellikle etkin rolü vardır. Son zamanlarda yapılan çalışmalar, EGCG ve galik asit gibi kateşinler açısından zengin bitki özlerinin metabolizmayı arttırdığını ve yağ oksidasyonunu uyardığını göstermiştir. Bunun bilinen örnekleri kadife çiçeği ve yaban mersini özütleridir. Deniz yosunu gibi bitkiler metabolizmayı arttırırken, avize ağacı özütü kan şekerini düzenler. Pisilyum bitkisi de sindirimi destekler ve kontrollü enerji çıkışı sağlar.